در قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری ایران مصوب 1386 از طرح صنعتی تعریف به عمل آمده است.
به موجب ماده 20 قانون یاد شده، از نظر قانون، مراحل ثبت شرکت هر گونه ترکیب خطوط یا رنگ ها و هر گونه شکل سه بعدی با خطوط، رنگ ها و یا بدون آن، به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد طرح صنعتی است. در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمی باشد.
حمایت از یک طرح در قالب ساز و کارهای حقوقی موجود از جمله ثبت آن می تواند از تقلید و نسخه برداری غیرمجاز آن توسط رقبا جلوگیری کند و این امر باعث می شود که موضع رقابتی طراح یا صاحب محصول تقویت گردد و بدین طریق بتواند از بازگشت مالی سرمایه گذاری انجام شده اطمینان حاصل کند. از سوی دیگر حمایت از طرح های صنعتی به نفع مصرف کنندگان و عموم مردم نیز خواهد بود، زیرا با گسترش رویه های عادلانه و صادقانه تجاری در بازار و تشویق خلاقیت ها موجب می گردد که از نظر زیبایی شناختی، محصولات جذاب تری به بازار عرضه شود.
وفق ماده 52 قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری ؛ تصدی امور مربوط به مالکیت صنعتی و همچنین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان جهانی مالکیت معنوی و اتحادیه های مربوط به کنوانسیون های ذی ربط به عهده سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است.
ثبت کلیه موضوعات مالکیت صنعتی ، اعم از اختراع ، علامت ، علامت جمعی و طرح صنعتی نیز توسط اداره مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور انجام می شود.
- صدور گواهینامه ثبت طرح صنعتی
مرجع ثبت پس از ثبت طرح صنعتی و انتشار آگهی مربوط به آن و تحویل نسخه منتشر شده یا منعکس در سایت روزنامه رسمی به مرجع ثبت، گواهی نامه ای که حاوی نکات ذیل باشد با الصاق تصویر یک نمونه کامل از طرح و منگنه و ممهور کردن آن، به مالک طرح یا نماینده قانونی وی تسلیم می شود :
1- تاریخ وصول اظهارنامه و شماره ثبت آن در دفتر ثبت اظهارنامه ؛
2- تاریخ و شماره ثبت طرح یا طرح ها ؛
3- اسم و اقامتگاه و تابعیت مالک طرح ؛
4- اسم ، نشانی و تابعیت طراح، مگر اینکه طراح کتباَ از مرجع ثبت درخواست عدم ذکر اسم خود را نماید ؛
5- ذکر کالا یا کالاهایی که طرح ثبت شده مربوط به آن ها می باشد و طبقه و یا طبقاتی که مورد تایید قرار گرفته است ؛
6- مدت اعتبار طرح و تاریخ انقضای آن ؛
7- ذکر تاریخ ، شماره و محل تسلیم اظهارنامه مقدم ، در صورت ادعای حق تقدم و پذیرش آن ؛
8- تصویر یا تصاویری که طرح را معرفی کند و تصریح به رنگی یا غیررنگی بودن آن ؛
این گواهی نامه با استفاده از فناوری روز تهیه و به امضای رئیس اداره ثبت طرح های صنعتی می رسد.
ماده 174 آیین نامه مرجع ثبت را مکلف کرده است گواهی نامه های اختراع، طرح صنعتی و علائم تجاری را با استفاده از جدیدترین شیوه های فناوری موجود به منظور جلوگیری از جعل، صادر نماید.
- تاخیر انتشار آگهی ثبت طرح
ماده 25 قانون مصوب 1386 فرضی را پیش بینی کرده است که بر اساس آن ممکن است ضمن اظهارنامه درخواست شود که انتشار آگهی ثبت طرح صنعتی از تاریخ تسلیم اظهارنامه حداکثر تا دوازدهم ماه و یا اگر ادعای حق تقدم شده است از تاریخ حق تقدم به تاخیر افتد.
با توجه به بند د ماده 27 قانون مصوب 1386، هرگاه درخواستی طبق ماده 25 قانون ارائه شده باشد، پس از ثبت طرح صنعتی نمونه طرح و مفاد اظهارنامه منتشر نمی شود. در این صورت اداره مالکیت صنعتی، یک آگهی حاوی تاخیر انتشار طرح صنعتی مذکور و اطلاعات مربوط به هویت مالک طرح ثبت شده و تاریخ تسلیم اظهارنامه و مدت تاخیر مورد درخواست و سایر امور ضروری را منتشر می کند. پس از انقضای مدت تاخیر درخواست شده، اداره مالکیت صنعتی آگهی طرح صنعتی ثبت شده را منتشر خواهد کرد.
در تبصره ذیل ماده 86 آیین نامه مصوب 1387 رئیس قوه قضاییه مقررات مشابهی در رابطه با نحوه اجرای کردن ماده 25 قانون آمده است. به موجب ماده یادشده، هر گاه درخواستی طبق ماده 25 قانون ارائه شده باشد، پس از ثبت طرح صنعتی، نمونه طرح و مفاد اظهارنامه منتشر نمی شود. در این صورت مرجع ثبت ، یک آگهی حاوی تاخیر انتشار طرح صنعتی مذکور و اطلاعات مربوط به هویت مالک طرح ثبت شده و تاریخ تسلیم اظهارنامه و مدت تاخیر مورد درخواست و سایر امور ضروری را منتشر می کند. پس از انقضای مدت تاخیر درخواست شده، مرجع ثبت آگهی طرح صنعتی ثبت شده را صادر و برای انتشار تسلیم روزنامه رسمی خواهد کرد. هزینه انتشار آگهی های مذکور در این تبصره به عهده متقاضی ثبت طرح صنعتی خواهد بود.
قسمت اخیر بند ( د) ماده 27 حاوی مقرره ای است که از اهمیت برخوردار است.
https://danasabt.ir/%d9%be%d9%84%d9%85%d9%be-%d8%af%d9%81%d8%a7%d8%aa%d8%b1/
با توجه به قسمت اخیر بند ( د ) ماده یاد شده، رسیدگی به دعوی راجع به یک طرح صنعتی ثبت شده در مدت تاخیر انتشار آگهی مشروط به آن است که اطلاعات مندرج در دفاتر ثبت و اطلاعات مربوط به پرونده اظهارنامه به شخصی که علیه او دعوی اقامه می شود به طور کتبی ابلاغ شده باشد.
در قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری ایران مصوب 1386 از طرح صنعتی تعریف به عمل آمده است.
به موجب ماده 20 قانون یاد شده، از نظر قانون، مراحل ثبت شرکت هر گونه ترکیب خطوط یا رنگ ها و هر گونه شکل سه بعدی با خطوط، رنگ ها و یا بدون آن، به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد طرح صنعتی است. در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمی باشد.
حمایت از یک طرح در قالب ساز و کارهای حقوقی موجود از جمله ثبت آن می تواند از تقلید و نسخه برداری غیرمجاز آن توسط رقبا جلوگیری کند و این امر باعث می شود که موضع رقابتی طراح یا صاحب محصول تقویت گردد و بدین طریق بتواند از بازگشت مالی سرمایه گذاری انجام شده اطمینان حاصل کند. از سوی دیگر حمایت از طرح های صنعتی به نفع مصرف کنندگان و عموم مردم نیز خواهد بود، زیرا با گسترش رویه های عادلانه و صادقانه تجاری در بازار و تشویق خلاقیت ها موجب می گردد که از نظر زیبایی شناختی، محصولات جذاب تری به بازار عرضه شود.
وفق ماده 52 قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری ؛ تصدی امور مربوط به مالکیت صنعتی و همچنین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان جهانی مالکیت معنوی و اتحادیه های مربوط به کنوانسیون های ذی ربط به عهده سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است.
ثبت کلیه موضوعات مالکیت صنعتی ، اعم از اختراع ، علامت ، علامت جمعی و طرح صنعتی نیز توسط اداره مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور انجام می شود.
- صدور گواهینامه ثبت طرح صنعتی
مرجع ثبت پس از ثبت طرح صنعتی و انتشار آگهی مربوط به آن و تحویل نسخه منتشر شده یا منعکس در سایت روزنامه رسمی به مرجع ثبت، گواهی نامه ای که حاوی نکات ذیل باشد با الصاق تصویر یک نمونه کامل از طرح و منگنه و ممهور کردن آن، به مالک طرح یا نماینده قانونی وی تسلیم می شود :
1- تاریخ وصول اظهارنامه و شماره ثبت آن در دفتر ثبت اظهارنامه ؛
2- تاریخ و شماره ثبت طرح یا طرح ها ؛
3- اسم و اقامتگاه و تابعیت مالک طرح ؛
4- اسم ، نشانی و تابعیت طراح، مگر اینکه طراح کتباَ از مرجع ثبت درخواست عدم ذکر اسم خود را نماید ؛
5- ذکر کالا یا کالاهایی که طرح ثبت شده مربوط به آن ها می باشد و طبقه و یا طبقاتی که مورد تایید قرار گرفته است ؛
6- مدت اعتبار طرح و تاریخ انقضای آن ؛
7- ذکر تاریخ ، شماره و محل تسلیم اظهارنامه مقدم ، در صورت ادعای حق تقدم و پذیرش آن ؛
8- تصویر یا تصاویری که طرح را معرفی کند و تصریح به رنگی یا غیررنگی بودن آن ؛
این گواهی نامه با استفاده از فناوری روز تهیه و به امضای رئیس اداره ثبت طرح های صنعتی می رسد.
ماده 174 آیین نامه مرجع ثبت را مکلف کرده است گواهی نامه های اختراع، طرح صنعتی و علائم تجاری را با استفاده از جدیدترین شیوه های فناوری موجود به منظور جلوگیری از جعل، صادر نماید.
- تاخیر انتشار آگهی ثبت طرح
ماده 25 قانون مصوب 1386 فرضی را پیش بینی کرده است که بر اساس آن ممکن است ضمن اظهارنامه درخواست شود که انتشار آگهی ثبت طرح صنعتی از تاریخ تسلیم اظهارنامه حداکثر تا دوازدهم ماه و یا اگر ادعای حق تقدم شده است از تاریخ حق تقدم به تاخیر افتد.
با توجه به بند د ماده 27 قانون مصوب 1386، هرگاه درخواستی طبق ماده 25 قانون ارائه شده باشد، پس از ثبت طرح صنعتی نمونه طرح و مفاد اظهارنامه منتشر نمی شود. در این صورت اداره مالکیت صنعتی، یک آگهی حاوی تاخیر انتشار طرح صنعتی مذکور و اطلاعات مربوط به هویت مالک طرح ثبت شده و تاریخ تسلیم اظهارنامه و مدت تاخیر مورد درخواست و سایر امور ضروری را منتشر می کند. پس از انقضای مدت تاخیر درخواست شده، اداره مالکیت صنعتی آگهی طرح صنعتی ثبت شده را منتشر خواهد کرد.
در تبصره ذیل ماده 86 آیین نامه مصوب 1387 رئیس قوه قضاییه مقررات مشابهی در رابطه با نحوه اجرای کردن ماده 25 قانون آمده است. به موجب ماده یادشده، هر گاه درخواستی طبق ماده 25 قانون ارائه شده باشد، پس از ثبت طرح صنعتی، نمونه طرح و مفاد اظهارنامه منتشر نمی شود. در این صورت مرجع ثبت ، یک آگهی حاوی تاخیر انتشار طرح صنعتی مذکور و اطلاعات مربوط به هویت مالک طرح ثبت شده و تاریخ تسلیم اظهارنامه و مدت تاخیر مورد درخواست و سایر امور ضروری را منتشر می کند. پس از انقضای مدت تاخیر درخواست شده، مرجع ثبت آگهی طرح صنعتی ثبت شده را صادر و برای انتشار تسلیم روزنامه رسمی خواهد کرد. هزینه انتشار آگهی های مذکور در این تبصره به عهده متقاضی ثبت طرح صنعتی خواهد بود.
قسمت اخیر بند ( د) ماده 27 حاوی مقرره ای است که از اهمیت برخوردار است.
https://danasabt.ir/%d9%be%d9%84%d9%85%d9%be-%d8%af%d9%81%d8%a7%d8%aa%d8%b1/
با توجه به قسمت اخیر بند ( د ) ماده یاد شده، رسیدگی به دعوی راجع به یک طرح صنعتی ثبت شده در مدت تاخیر انتشار آگهی مشروط به آن است که اطلاعات مندرج در دفاتر ثبت و اطلاعات مربوط به پرونده اظهارنامه به شخصی که علیه او دعوی اقامه می شود به طور کتبی ابلاغ شده باشد.
دلایل ممنوعیت ثبت نشان ها و مدال های دولتی بعنوان علامت تجاری